Bölüm VIII - Tüm Vücut Işınlamasında Morbidite
Prof. Tbp. Kd. Alb. Yücel PAK
Tüm vücuda radyasyon verilmesinde; birkaç yüz cGy verilmesinde ölüm hematopoetik sistem hasarı nedeniyle olur. İnsanlarda ölüm bu dozda radyasyon verilmesinden 30-60 gün içinde olur. Radyasyon nedeniyle 60 gün içinde %50 oranda ölüme sebep olan doz LD50/60 olarak bilinir ve insanlarda bu doz 400 cGy'dır. 200 cGy'ın altındaki dozlarda insanlar semptomsuz veya az semptomla yaşayabilirler. 200-600 cGy alan hastalarda görülen ölümün azalmasında tedavinin etkinliğine inanılır. 700 cGyı'ın üzerinde doz verilen hastaların ölümü hastalıktan değil, radyasyon etkisiyledir.
Tüm Vücut Işınlanmasında Ortaya Çıkan Sendromlar:
Tüm Vücut Işınlanmasına bağlı sendromlar hematopoetik sistem dışında gastroentestinal sistem ve santral sinir sisteminde ortaya çıkar. Tedavi amacıyla ışınlanan hastalarda başlıca ölüm sebebi infeksiyondur. Hastalar hastaneye yatırılıp izole edilmelidir. Uygun bölgelerden kültür ve antibiyogram yapılmalıdır. Hematolojik parametreler bunu takip etmelidir. Enfeksiyonlar ağır antibiyotik tedavisine ihtiyaç gösterirler. Kanamalar eritrosit ve trombosit transfüzyonu ile tedavi edilir. Beslenme bozukluğu ihtiyaca göre su ve elektrolit replasmanı gerektirebilir.
Tablo-3.Tüm Vücut Radyasyon Sendromu : (Tek-akut radyasyona maruz kalma sonrası)
| Santral Sinir Sistemi | Gastro İntestinal Sistem | Hematopoetik Sistem | |
| Hedef Organ | Beyin | İnce Barsak | Kemik İliği |
| Eşik Doz(semptom) | 2000 | 500 | 150 |
| Eşik Doz(ölüm) | 5000 | 1000 | 250 |
| LD50 | 10.000 | 2.000 | 400 |
| Latent Süre | dk-saat | 3-5 gün | 2-3 hafta |
| Ölüm | ilk 2 gün | 2 gün -2 hafta | 3-6 hafta |
| Semptomlar(klinik) | Konfüzyon Ataksi Koma Konvülzyon | Malezya Anoreksi Bulantı Kusma ishal Dehidratasyon | Malezya Ateş Purpura İnfeksiyon |
| Major Patoloji | Ensefalit Menenjit Ödem | Barsak Epitel bozulması | Kemik İliği Hiposellüleritesi |
KAYNAKLAR
1. Hall JE: Radiobiology for the Radiologist. Third Edition. J.B.
Lippincott Company, 1988.
2. Tubiana M, Dutreix J: Introduction to Radiobiology. Taylor&Francis,
1990.
3. Sokol GH, Maickel RP: Radiation-Drug Interactions in the Treatment of
Cancer. John Wiley & Sons., 1980.
4. Steel GG, Adams GE, Peckham MJ: The Biological Basis of Radiotherapy.
Elsevier,1983.
5. Bomford CK, Kunkler IH, Sherrif SB: Walter and Miller’s Textbook of
Radiotherapy. Churchill Livingstone, 1994.
6. Coia LR, Moylan DJ: Therapeutic Radiology for the House Officer.
Waverly,1984.
Aklınıza takılan hertürlü soruyu Radyasyon Onkolojisi ABD'na iletirseniz enkısa sürede cevaplandırılacaktır.
Dr.Kaan OYSUL tarafından hazırlanmaktadır